Servo Motor Tamiri, Onarımı Nasıl Yapılır?

Servo motorlar, hassas ve hız gerektiren hemen hemen her uygulamada kullanılmaktadır. Normal elektrik motorlarından farklı olarak pozisyon kontrolünü sağlayan enkoder (encoder) veya resolver sayesinde hatayı ve rotasyonal açıyı denetleyen hassas geri besleme elemanlarına sahip olup AC ve DC olarak iki grupta değerlendirilebilir. Hassas ve hatasız çalışabilen yapısı sayesinde endüstriyel uygulamalarda sıkça kullanılır.

Encoder veya resolver (feedback) geri bildirim sağlayan hassas algılayıcı elemanlardır. Encoder sürücüye motor milinin (rotor) hızı ve pozisyonu gibi bilgileri aktarır ve bu girdilerin işlenmesi doğrultusunda servo motor ile sürücü arasında senkronize bir çalışma örgüsü oluşturulur.

Servo motorlar; hız kontrolü ve kontrol ile ilgili gereksinimlerin yüksek seviyede olduğu çoğu projede kullanılmaktadır. Örneğin Krones Su Paketleme makinesi saatte 30.000 ila 40.000 adet arasında şişeleme kapasitesine sahiptir. Bu uygulama esnasında,suyun doldurulmasından, kapaklanmasına ve paketlemesine kadarki bütün sürecin çok hızlı ve hatasız olması gerekmektedir. Herhangi bir senkron hatası bütün üretimi imkansız hale getirebilir. Bu sebeple servo motorların sağlıklı çalışması, hızlı işlemesi gereken bir üretim bandında hayati bir pozisyondadır.

ETİ ve Yataş gibi pek çok firmanın yüksek üretim talebinin olduğu dönemlerde yaşadıkları servo motor arızaları ‘’Gününde Revizyon’’ hizmeti kapsamında hızlı bir şekilde giderilmiş olup; ’’Gününde Revizyon’’ Türkiye’deki endüstriyel üretimde en çok ihtiyaç duyulan hizmetlerden bir tanesidir. Bir üretim hattının saniyelik olarak dahi durması, bütün üretimin etkilediği bilinen bir durumdur ve üreticiler için saniye ve dakikaların çok önemli maliyetleri olduğunun firma olarak farkındayız ve bununla ilgili yedek parça stoğumuz her an hazırdır. Örneğin; SICK, TAMAGAWA, HEIDENHAIN enkoderler.

Servo Motorların Kullanıldığı Bazı Uygulama Alanları;

• Endüstriyel üretim robotları (Kaynak, Boyama, Kesme, İstifleme)

• CNC Makineleri

• Pres ve Kaynak Makineleri

• Radar Sistemleri

• Uzay Endüstrisi

• Havacılık

• Hatta ki otomobil direksiyonlarına kadar uzanan geniş ve yaygın bir kullanım alanı vardır.

Bütün mekanik ve elektriksel parçalar titizlikle kontrol edilir ve kayıt altına alınır;

Arıza tespiti için gelen bir servo motorda sağlamlık kontrolü için çeşitli kontrol aşamaları mevcuttur.

• Sargıların genel sağlamlık kontorlü

• Mıknatısların rotor ile aderansı ve çekim kuvvetinin kontrolü

• Resolver ve enkoder genel durumu, hassasiyetinin incelenmesi

• Varsa fren mekanizmasının kontrolü, tork ölçümü, balata ve kabloların kontrolü

• Ön ve arka rulman yataklamalarının aşınma durumu

• Rulmanların genel kontrolü

• Rotor balans testi ve mil, kama yüzey durumu

Bobin sağlamlık kontrolü üç şekilde yapılmaktadır;

• U,V,W sargı uçları arasındaki gerilim değerlerninin ölçülmesi ve birbiri ile karşılaştırılması

• Servo motorun jenaratör modunda çalıştırılarak U,V,W sargılarının ürettiği gerilimin osilaskop ile 3 kanal kullanılarak sinüs eğrilerinin incelenmesi

• Meger testi

Onarım sonrasında servo motoru süren sürücü üzerinden veya software üzerinden motorun akım değerleri üreticinin ürün kataloğun sunduğu değerler ile karşılaştırılır ve uygun tolerans aralıklarında ise sağlamlığı kabul edilir.

Servis standardı olarak yukarıda belirtilen bütün aşamaların kapsamlı bir şekilde kontrolü ve analizi yapıldıktan sonra müşteriyle bilgi ve teklif paylaşılır. Onay akabinde fabrika standartlarına uygun bir şekilde revizyon, onarım ve testleri tamamlanarak müşteriye teslimi sağlanır.

Onarım sonrasında servo motoru süren sürücü üzerinden veya software üzerinden motorun akım değerleri üreticinin ürün kataloğun sunduğu değerler ile karşılaştırılır ve uygun tolerans aralıklarında ise sağlamlığı kabul edilir.

Servo motorların onarımında tam verim alınabilmesi için servo sürücü ile ilgili bilgi ve arıza diagnostiği konusundaki beceriler önemli olmakla birlikte, enkoder ve resolver senkron ayarları yapıldıktan sonra ileri hassas ayarlar sürücü üzerinden kontrol edilip son hassas ayar işlemi gerçekleştirilmektedir.

Servo motor onarımlarımızda, NSK, SKF, FAG marka rulmanlar kullanılmakta ve bu ürünlerin orijinalliği konusunda yetkili distirbütörler ile işbirliği yapılmaktadır. Rulmanın kalitesi kadar raf ömrü de göz önünde tutulmalıdır bu sebeple raf ömrü 1 seneyi tamamlamamış rulmanlar bu hususa önemle dikkat edilerek kullanılmaktadır. Aynı zamanda rulman-yatak-mil montajlarında HENKEL LOCTITE marka en kaliteli eleman sabitleyiciler kullanılmaktadır.